Hoewel vroeger de term ‘safe seks’ gangbaar was, wordt deze nu vaak vervangen door ‘safer seks’. Veilige seks is namelijk een kwestie van gradaties: waar twee lichamen met elkaar in contact komen, kan er van alles worden overgedragen, niet alleen door de uitwisseling van lichaamsvocht maar ook al door alleen huidcontact. Een condoom kan de kans op bepaalde soa’s sterk verkleinen, maar je bent met een rubbertje om je pik niet opeens immuun voor alles wat kriebelt en lekt.
Safer seks
Safer seks is er op gericht de kans op het krijgen van een soa te verkleinen. In praktijk is de soa die men daarbij onder homo’s in gedachten heeft in eerste instantie HIV. Daarnaast zijn er andere soa’s die moeilijk te voorkomen zijn maar makkelijker te behandelen. Tijdens de seks valt met een deel daarvan nauwelijks rekening te houden, het gaat dan vooral om voorzichtigheid bij de keuze van de partner en om controle op soa’s achteraf, eens in de zo veel tijd.
Om te voorkomen dat je HIV krijgt, ben je wat seks met mannen betreft een heel eind als je consequent en correct condooms gebruikt voor anale seks, met een ruime hoeveelheid glijmiddel op siliconen- of waterbasis. Dit vormde tot voor kort de basis voor safer seks, maar er zijn tegenwoordig extra mogelijkheden die de definitie van wat ‘safe’ is – wat betreft HIV – complexer maken. Als iemand met HIV succesvol in behandeling is en nog maar een ondetecteerbaar kleine hoeveelheid van het virus bij zich draagt, kan die geen HIV meer doorgeven aan zijn partners. (Undetectable = Untransmittable) De kanttekening bij losse partners is wel dat je iemand die zegt undetectable te zijn op zijn woord zal moeten geloven, omdat je niet zeker kan weten hoe verantwoordelijk iemand omgaat met zijn medicatie. Mannen die geen HIV hebben, kunnen preventief een pil slikken(PrEP) die HIV buiten de deur houdt. Dus zeker als de ene partner undetectable is en de andere PrEP gebruikt, is een condoom – wat HIV betreft – minder noodzakelijk geworden.
Pijpen of gepijpt worden is niet zonder risico, vooral waar het veel voorkomende, minder ernstige soa’s betreft. Bij recent onderzoek is bovendien aan het licht gekomen dat dit door mogelijke overdracht van een risicovolle vorm van het HPV-virus de kans op keelkanker — vele jaren later — vergroot. Er zijn maar erg weinig mensen die door pijpen zonder condoom HIV oplopen.
In de praktijk gebruiken weinig homo’s condooms bij het pijpen. Voor beide partijen is de orale seks met condoom dusdanig minder lekker, dat ze het risico voor lief nemen. Toch zullen mannen die zonder condoom pijpen over het algemeen zeggen dat ze altijd doen aan safer seks, als ze wel een condoom gebruiken voor anale seks. Een deel van hen zal een partner in hun mond klaar laten komen en dat nog steeds als safer seks beschouwen, terwijl dat voor anderen onacceptabel is. Sperma in de mond levert een groter risico op dan voorvocht voor diverse soa’s, en ook voor HIV, omdat sperma potentieel een veel grotere hoeveelheid van dat virus bevat.
“Condooms zijn niet honderd procent safe. Een vriend van me had er eentje om en werd aangereden door een bus.”
– Bob Rubin, politicus
Je krijgt in bed te maken met de persoonlijke inschatting die je partner maakt van de risico’s die genomen worden. Bepaalde risico’s zijn moeilijk objectief te peilen. Iemand die neukt, kan bijvoorbeeld klaarkomen in het condoom terwijl hij neukt of zich terugtrekken en over zichzelf of de ander klaarkomen. Aangenomen dat het condoom niet lekt of breekt, kan je zeggen dat de eerste optie het minst gevaarlijk is, omdat het sperma meteen ‘gevangen’ wordt en niet per ongeluk in contact kan komen met een mond, oog of wondje. Gaat er echter iets mis met dat condoom om wat voor reden dan ook, dan loopt de bottom meteen een groot risico, dus: kleine kans op een groot risico of een grotere kans op een klein risico.
De meest gangbare en vaak onuitgesproken definitie van safer seks blijft in de praktijk: een condoom gebruiken voor anale seks, geen condoom bij het pijpen en niet iemand in je mond laten klaarkomen. Er is door PrEP en de succesvolle behandeling van HIV wel een duidelijke opmars waarbij in onderling overleg andere keuzes worden gemaakt.
Er zijn nog wat kanttekeningen bij deze algemene richtlijn. Vergeet niet bij anale seks een ruime hoeveelheid glijmiddel te gebruiken, omdat dit de kans op een gescheurd condoom of een beschadigde kont sterk verkleint. En het is hoe dan ook geen goed idee om zonder condoom te pijpen wanneer je een zere keel hebt, bloedend tandvlees of kleine wondjes in je mond, zoals aftjes. Poets je tanden vlak voor of na een pijpbeurt niet te stevig, om verse wondjes te vermijden.
Zoals gezegd is de definitie van safer seks gevormd rond HIV: activiteiten die vooral risico opleveren voor andere ziektes worden er niet door gedekt. Rimmen (kontlikken, baffen) is bijvoorbeeld gevaarlijk wat betreft hepatitis A en B en diverse andere soa’s en kan leiden tot een scala aan infecties, maar iemand die het doet wordt niet automatisch gezien als ‘onsafe’. Ook het gebruiken van drugs tijdens de seks wordt doorgaans niet direct gerelateerd aan het hebben van safer seks, al kunnen drugs je afweer en inschattingsvermogen aantasten en de kans op een misser groter maken. Fisten en het delen van seksspeeltjes is niet zonder gevaar wat betreft HIV en andere soa’s, maar deze activiteiten vallen voor velen mentaal buiten het ‘basispakket seks’ waardoor ze geen deel uitmaken van hun definitie van safer seks. Voor de duidelijkheid: als je iemand fist is het verstandig daarvoor een schone handschoen van latex of rubber te gebruiken en als je speeltjes met iemand deelt, moeten die tussendoor goed schoon zijn gemaakt en liefst ook bedekt worden met een condoom.
Laat je ieder half jaar checken op soa’s als je seksueel actief bent, omdat je er eentje kan hebben zonder dat die symptomen geeft. Niet alleen geef je zo’n onopgemerkte soa anders door aan je partners, maar je bent zelf ook vatbaarder voor verdere besmettingen: iemand die syfilis heeft, loopt bijvoorbeeld meer kans op het krijgen van HIV. Condoomgebruik maakt de kans op diverse soa’s kleiner, maar er blijft altijd een risico. Het is jammer genoeg een feit: als je een normaal seksleven wil hebben, zal je wat risico lopen op een soa, ook al gedraag je je nog zo verantwoordelijk. Je kan je uit angst daarvoor opsluiten in een torenkamer en wachten op een nog nooit aangeraakte, pure maagd, maar praktischer is een verstandige afweging te maken tussen plezier en risico’s. Safer seks is ook het vermijden van bepaalde risicovolle seksuele handelingen, in ieder geval tot je iemand beter leert kennen. Je hoeft niet meteen aan het neuken te slaan en kan het in de eerste plaats houden op bijvoorbeeld zoenen en aftrekken.
Bij dit alles moet je onder ogen zien dat je altijd alsnog de negatieve loterij kan winnen: misschien wipt een vriend van je met dertig man op een avond zonder nasleep, maar heb jij na je eerste, vrij beschaafde, romantische date een druiper binnen. Het gaat er om de kans te verkleinen dat je een soa binnenhaalt. Dat begint al met de selectie van je partners.
Partnerkeuze en mentaliteit
Iedereen kan een soa bij zich hebben, zowel jij als je partner, ook al zijn er geen symptomen. Maagden zijn zeldzaam en als iemand beweert het te zijn, moet je het maar net geloven. Je kan over het algemeen niet aan mensen zien dat ze iets bij zich dragen. Anonieme seks en een groot aantal partners, verhogen allebei de kans dat je met soa’s te maken krijgt. Hoe groter immers het aantal partners, hoe groter de kans dat er daar iemand tussen zat met een soa.
Bij anonieme seks voelen beide partijen doorgaans minder verantwoordelijkheid om niet alleen zichzelf maar ook de ander te beschermen. Als je elkaar totaal niet kent voordat de broeken om de enkels belanden in darkrooms, parken, duinen, openbare toiletten, seksbioscopen, bij seksfeesten of onverwachts bij hem of jou thuis, is vaak niet van tevoren duidelijk waar de grenzen van je partner liggen wat betreft safer seks. Misschien vindt hij het normaal om zonder waarschuwing in je mond klaar te komen of geeft hij een aanzet om te neuken zonder condoom. Je kan daar achteraf boos om worden, maar dan is het al te laat. Bespreek safer seks dus altijd vooraf of kort na het begin van de vrijpartij, hoe kort en bondig het ook is. Simpelweg zeggen: ‘Niet in mijn mond klaarkomen.’ kan bijvoorbeeld genoeg zijn als jullie inmiddels al aan de slag gingen. Ook als je zelf niet doet aan dit soort vluchtige seks, loop je een groter dan gemiddeld risico wanneer je in bed ligt met iemand die dat wel doet. In een omgeving met anonieme seks met een groot aantal partners zijn de meeste soa’s in omloop, wat ook de kans groter maakt dat je bedgenoot er iets heeft opgelopen en het aan je doorgeeft.
De mentaliteit van je partner met betrekking tot safer seks is echter minstens zo belangrijk als het aantal partners dat hij heeft gehad. Als hij zich regelmatig laat testen op soa’s en uit zichzelf een condoom omrolt, is de kans kleiner dat hij je aan een soa blootstelt. Iemand die bezorgd is om zijn eigen gezondheid, zal ook meer rekening houden met de jouwe. Probeert een date je over te halen om te neuken zonder condoom, omdat hij ‘toch niets heeft’ dan is dat op zich een extra reden om te staan op condoomgebruik. Je zal immers niet de eerste zijn aan wie hij dat voorstelt en hoewel jij zelf vrij zeker kan weten dat je niets hebt, is het vreemd dat hij daar kennelijk ook zonder meer vanuit gaat. Misschien is hij zelf zo naïef dat hij denkt blind te kunnen varen op wat iemand beweert, maar waarschijnlijker is dat hij geil is, condooms onhandig vindt en zich weinig zorgen maakt om soa’s, wat de kans groter maakt dat hij er een heeft.
“Tegenwoordig zijn condooms een stuk minder vanzelfsprekend, nu er meer mogelijkheden zijn om in ieder geval HIV tegen te houden. Je merkt dat je steeds vaker moet ‘verdedigen’ dat je een condoom wil gebruiken. Tot voor kort was dat toch echt andersom.”
– Ronald
Een goed gesprek
Zoals net al gezegd werd: probeer altijd even safer seks ter sprake te brengen voordat jullie samen aan de slag gaan. Dat zal niet het eerste onderwerp zijn wat op je tong ligt wanneer je iemand ontmoet, omdat het wat voorbarig is tenzij er duidelijk een gedeeld bed in jullie nabije toekomst ligt. Doe het pas wanneer je zeker van je zaak bent, want het kan gênant zijn als jij opeens meldt dat je het altijd safe doet, terwijl hij oprecht dacht alleen even koffie bij je te komen drinken. Doe het indien enigszins mogelijk wel voor het moment dat de broeken feitelijk uitgaan, dan breekt het de stemming minder. Als je het tussen neus en lippen door zegt en er geen zware lading aan hangt, kan het dienen als spanningsopbouw, een indirecte belofte dat er zometeen iets gaat gebeuren: ‘Heb ik tenminste niet voor niets condooms ingeslagen!’ Of je legt alvast nadrukkelijk condooms en glijmiddel op het nachtkastje, wanneer jullie naast het bed komen te staan. Vind je vooraf geen goed moment om het aan te duiden, dan zal je extra goed op moeten passen in bed en je partner terugfluiten indien nodig.
Het zou natuurlijk handig zijn om vooraf al de persoonlijke definitie te weten die je partner heeft van safer seks, maar in de praktijk zal het houden van een uitgebreide enquête vooraf de spontaniteit van een vrijpartij ondermijnen en veel mannen zullen moeite hebben zoiets achteloos in een gesprek op te nemen. Blijf dus bij een nieuwe partner een beetje op je hoede — ook als het onderwerp safer seks al werd aangestipt — tot al doende de grenzen van wat jullie allebei safe vinden duidelijk zijn geworden. Geef direct en duidelijk aan als hij over je grens heen gaat of dreigt te gaan. Je kan dan even van standje of activiteit wisselen om de voor jou niet acceptabele actie af te breken. Probeert je partner ondanks die waarschuwing zijn zin door te drijven, begin je dan maar aan te kleden.
Bij een online kennismaking kan je het safer seks gesprek het beste hebben voor de eerste offline ontmoeting die mogelijk op seks uit zou kunnen lopen, of dat nu de eerste date is of de derde. Er zijn nogal wat indicaties die je online kan zien staan bij iemand’s profiel en het is daarom verstandig verder te vragen als iets niet duidelijk is. Als iemand condooms niet noemt onder ‘safer seks’ voorkeuren, bijvoorbeeld, is het goed om te weten of ze die weigeren, of alleen niet de voorkeur geven. Mogelijk kom je de term ‘TasP’ tegen – dit betekent ‘Treatment as Prevention’ (onder behandeling voor HIV) en duidt aan dat iemand (in principe) ‘undetectable’ is.
Omdat er bij chats en het uitwisselen van berichtjes op datingsites meer virtuele stiltes vallen en je meer tijd hebt om het gesprek bewust te sturen, is het relatief makkelijk om het onderwerp daar terloops aan te snijden. Je begint met een flirt, wordt mogelijk wat explicieter en van daar is het nog maar een kleine stap om tussendoor te peilen wat iemand’s idee van ‘safe’ is. Krijg je een draaierig, onduidelijk antwoord terug, of is je potentiële date geïrriteerd dat je het onderwerp aansnijdt, dan is dat niet bemoedigend en weet je eigenlijk al genoeg.
Risicofactor ‘liefde’
Veel HIV-besmettingen vinden plaats binnen relaties. Na enkele maanden ontstaat er een gevoel van intimiteit en vertrouwdheid dat er toe leidt dat condooms vaker vergeten worden, ook al zijn beide partners nog niet getest.
In principe (bij onbekende HIV status) is het echter pas veilig om binnen een relatie te stoppen met het gebruiken van condooms wanneer:
- Er over een lange periode wederzijds vertrouwen is opgebouwd.
- De relatie niet alleen officieel maar ook echt monogaam is.
- Beide partners na een monogame periode van zes maanden of langer getest zijn voor HIV en andere soa’s.
In een open relatie kan je eventueel overwegen het met elkaar zonder condoom te doen, met de afspraak dat jullie je met anderen strikt aan de regels van safer seks zullen houden. Vertrouw je er niet voor honderd procent op dat je partner die zelfbeheersing heeft, of denk je dat hij het niet zou durven te melden als er toch iets misgaat, begin er dan niet aan. Laat je dan in ieder geval allebei voor de zekerheid één keer per half jaar testen, ook in verband met andere soa’s. Overweeg ook PrEP te gebruiken wanneer jullie gaan daten met anderen.
Een onveilig slippertje binnen een theoretisch monogame relatie kan fataal zijn, omdat de schuldige partij een gelopen risico niet aan zijn vriendje op kan biechten zonder zijn ontrouw aan het licht te brengen. Het samen plotseling weer willen gebruiken van condooms — tot de overtreder zich drie maanden later kan laten testen — zou te veel vragen oproepen, dus wordt er in zo’n geval in de praktijk vaak gezwegen. Daardoor loopt ook de onwetende partner een risico.
Keuze condoom en glijmiddel
Vooral bij anale seks is het gebruik van een condoom belangrijk, niet alleen vanwege HIV maar ook vanwege een groot scala aan andere soa’s die je anaal op kan lopen en door kan geven. Nog los daarvan kunnen er via je plasbuis bacteriën hun weg naar binnen vinden en zorgen voor een ontsteking in je bijballen of je prostaat. De kont blijft immers de doorvoer voor poep, ook al spoel je hem voor het vrijen. Er is gelukkig een breed scala aan condooms en glijmiddelen te koop. Vind je het te beschamend om een winkel binnen te lopen en deze spullen aan te schaffen, dan kan je ze ook online bestellen en discreet thuis af laten leveren.
Naast variaties in de grootte van condooms, zijn er ook variaties in dikte en is er een tweedeling in condooms die gemaakt zijn van latex en condooms die gemaakt zijn van polyetheen of polyurethaan. De laatste categorie is nog relatief klein omdat dit soort condooms vrij nieuw zijn. Naar verwachting presteren ze net zo goed als latex condooms, al zijn ze iets minder soepel, maar bieden ze het voordeel dat ze niet door glijmiddel op oliebasis worden aangetast — in tegenstelling tot latex condooms — en dat ze te gebruiken zijn door mensen met een allergie voor latex. Hou het bij ‘serieuze’ condooms van een vertrouwd merk en laat in principe condooms met grappige vormen, kleuren en smaken links liggen als het je ernst is met safer seks.
“Er is een nieuwe medische crisis. Dokters rapporteren dat veel mannen last hebben van een allergische reactie op latex condooms. Ze zeggen dat ze leiden tot een sterk opzwellen. Wat is nou precies het probleem?”
– Phyllis Diller, actrice/komiek
Welke grootte je het beste kan gebruiken zal afhangen van je eigen voorkeur. Condooms zijn erg rekbaar, dus ook als je fors geschapen bent, heb je aan een ‘normaal’ condoom meestal genoeg. Zit het je toch wat te strak of wil je indruk maken op de caissière, ga dan voor een extra groot condoom.
Kan je dan nog geen condoom vinden dat past — een respectvol moment van stilte voor de bottom die je gaat toppen — dan kan je eventueel ook een vrouwencondoom gebruiken, dat je anaal inbrengt. Nadat de kont uitgebreid is voorbewerkt met vingers en een heleboel glijmiddel, duw je deze met twee vingers binnenin het condoom — zonder scherpe nagels, om beschadigingen te voorkomen — voorzichtig een stuk naar binnen. Daarna kan je je pik het condoom in schuiven, zonder het knellende gevoel dat een normaal condoom sommige dik geschapen mannen geeft. Let goed op dat het vrouwencondoom tijdens het stoten niet naar binnen glipt en zorg dat het na afloop veilig, zonder lekken, wordt verwijderd.
Wat de dikte van condooms betreft: voor anale seks werden vroeger in principe extra dikke condooms aanbevolen, omdat het van achteren al snel wat strakker en stroever gaat dan bij vaginale seks. Dikker is misschien safer, maar haalt — vooral voor de top — ook wat gevoel weg. Dat is problematisch voor mannen die niet makkelijk tot een orgasme komen, maar kan voordelig uitpakken voor mannen die de neiging hebben anders juist te snel klaar te komen. Als je een ruime hoeveelheid glijmiddel gebruikt en het er niet te ruw aan toe gaat, volstaat hoe dan ook een condoom met normale dikte van een vertrouwd merk. Niet geschikt voor anale seks zijn condooms waar zaaddodend glijmiddel op zit: hierin zitten stoffen die je darmen irriteren en je juist vatbaarder zullen maken voor HIV en andere soa’s.
Tenzij je condooms van polyetheen of polyurethaan gebruikt, moet je ieder contact met vet en olie vermijden. Zitten jullie na een lekkere massage helemaal onder de olie of zijn jullie met seksspeeltjes en olie in de weer geweest, blaas het neuken dan maar even af. De olie moet eerst goed worden afgespoeld en als het ook ín de kont is beland, moet het daar zijn opgenomen en afgebroken. Dat kan tot 24 uur duren.
Je hebt met latex condooms de keuze tussen glijmiddel op waterbasis of glijmiddel op basis van siliconen. Hou het daarbij en ga niet creatief stunten met andere producten, die niet speciaal voor neuken bedoeld zijn en waarschijnlijk het condoom aan zullen tasten. Glijmiddel op waterbasis droogt sneller uit, dus moet tussendoor vaker opnieuw worden aangebracht, maar is minder dik en plakkerig dan siliconen. Siliconen glijmiddel is niet makkelijk afspoelbaar tenzij je met zeep aan de slag gaat en kan ook je handen erg kleverig maken, maar blijft langer doorwerken. Recent onderzoek lijkt aan te tonen dat diverse merken glijmiddel op waterbasis het weefsel in de kont licht irriteren, wat de vatbaarheid voor soa’s groter maakt. De siliconen variant lijkt wat safer seks betreft dan ook de iets betere keuze. Als jullie echter in de weer zijn met speeltjes gemaakt van siliconen, vermijd dan glijmiddel op siliconenbasis. Deze tast namelijk de speeltjes aan: het lost ze op en maakt ze zacht.
Welk glijmiddel je ook gebruikt: gebruik er genoeg van. Het risico op een gescheurd condoom of een beschadigde kont stijgt dramatisch als de kont niet glad en ontspannen genoeg is. Verricht uitgebreid voorwerk — kijk hier voor meer details — en hou een handdoekje in de buurt om tussendoor even je handen schoon te vegen als ze te kliederig worden. Zowel bij condooms als bij glijmiddel zitten er kleine verschillen in ‘beleving’ tussen de diverse merken. Experimenteer een beetje tot je een voor jou erg prettige combinatie hebt gevonden.
Laat het niet aan anderen om de latex te leveren: zorg er altijd voor dat je glijmiddel en een paar condooms bij je hebt wanneer je mogelijk in een situatie belandt waarbij er geneukt zal worden. Er zijn zowel van condooms als van glijmiddel kleine verpakkingen te koop die makkelijk en onopvallend mee kunnen worden genomen in je jas, tas of zelfs broekzak. Pas daarbij wel op dat het condoom niet te warm wordt, of beschadigd raakt door objecten als bijvoorbeeld een pen of een sleutel. Neem er altijd een paar mee, niet maar eentje. Het lijkt misschien wat optimistisch, maar het is vervelend om er te weinig te hebben als er iets mis gaat met dat eerste condoom, als er een onverwachte tweede ronde nadert, of als jullie versatile zijn en tussendoor van rol willen wisselen. Mocht je toch ooit zonder komen te zitten, neem je dan voor het even te houden bij minder risicovolle seks en het neuken voor een andere keer te bewaren.
Condoomgebruik
Controleer met een snelle blik of de verpakking van het condoom onbeschadigd is, voordat je deze voorzichtig open scheurt langs één van de kartelrandjes. Als dat niet lukt omdat je glijmiddel op je vingers hebt, veeg ze dan eerst even af of laat je partner de verpakking open maken. Zorg er voor dat er geen voorvocht op je vingers zit wanneer je het condoom beetpakt en pas ook op met voorvocht dat mogelijk op je pik zit: dit moet niet op de buitenkant van het condoom terecht komen. Kijk even goed naar welke kant je het condoom uit zal moeten rollen, voordat je deze tegen de eikel van de pik aan duwt. Heb je hem eerst verkeerd om en draai je hem daarna alsnog de goede kant op, dan is er weer kans dat er voorvocht aan de buitenkant belandt. In principe kan je in zo’n geval beter het condoom opzij gooien en een nieuwe pakken. Als je partner degene is die het condoom aanbrengt, let er dan op dat hij dit in zo’n geval inderdaad doet. Knijp met de vingers van één hand op het ‘tuutje’ aan het einde van het condoom als dat er zit, om de lucht er uit te persen: dit reservoir is bedoeld om sperma op te vangen, maar de kans bestaat dat het knapt als er zich te veel lucht in bevindt. Pas op met lange of scherpe nagels: het condoom kan daardoor scheuren. Zet drie of vier vingers van één hand van boven af tegen de rubberen rand en begin die over de eikel heen naar beneden af te rollen. Pas vooral op bij dit eerste stuk: onhandig geduw op het condoom kan vervelend zijn op deze gevoelige plek. Als de pik niet besneden is, moet je de voorhuid — voorzichtig — wat naar achteren trekken voordat je verder rolt. Breng je het condoom aan bij iemand anders, let dan goed op zijn reactie: ongemak kan een erectie verslappen en de stemming verstoren. Zorg ervoor dat het condoom gladgestreken rond de pik zit, zonder rimpels die bij het neuken de kont irriteren. Veroorzaak je zo’n rimpel, stop dan je vingers een stukje onder het condoom en trek hem een beetje naar beneden. Voorkom dat er bij de wortel van de pik schaamharen onder het condoom vast komen te zitten: dat geeft een pijn waar weinig mannen opgewonden van zullen raken.
“Condooms zouden in drie maten moeten worden verkocht: groot, super groot en gigantisch. Dan zouden mannen niet naar binnen hoeven te lopen en om de kleine hoeven te vragen.”
– Barbara Seaman, schrijfster
Let er tijdens het neuken op dat het condoom op zijn plek blijft zitten en trek het een stukje naar achteren als het langs de schacht omhoog kruipt. Hou het condoom aan de basis vast wanneer je je helemaal terugtrekt, zodat hij niet van je pik af glipt. Rol het condoom na gebruik niet over de hele lengte terug maar trek het languit van je pik af, met je vingers het laatste stuk ervan dicht knijpend, om te voorkomen dat er iets uit lekt. Ben je niet klaargekomen tijdens het neuken en zit er wat bruins aan de buitenkant, dan kan je het condoom ook bij de basis vastpakken en hem binnenstebuiten van je pik af trekken, om de schone(re) kant buiten te hebben. Gooi het condoom daarna in de prullenbak, eventueel met een tissue er omheen of een knoopje erin als je bang bent dat hij gaat lekken. Spoel hem niet door de wc want dat kan leiden tot een verstopping.
Oefen in je eentje met condooms voor je er gezelschap bij krijgt. Rol een paar keer een condoom over je pik om er handigheid in te krijgen. Door er dan ook meteen mee af te trekken wen je aan het gevoel en sommige mannen vinden de strakheid zelfs lekker. Het scheelt in ieder geval troep en maakt het opruimen achteraf een stuk makkelijker.
Ambitieuze mannen kunnen met een dildo oefenen een condoom over een pik heen te krijgen met alleen hun mond: je gebruikt dan je lippen om de rubberen rand langs de schacht naar beneden af te rollen, in een pijpbeweging. Breng je dit in de praktijk, pas dan wel op met je tanden.
Kom je tijdens een date voor een uitdaging te staan — bijvoorbeeld een bijzonder dikke pik — dan is het een goed idee het roer in eerste instantie uit handen te geven aan de eigenaar ervan, die meer ervaring heeft met zijn eigen piemel in combinatie met condooms. Let daarbij wel goed op dat hij het inderdaad verantwoord aanbrengt voordat je met je benen in de lucht gaat liggen.
Faalangst
Soms worden mannen acuut slap wanneer er condooms tevoorschijn komen, door een mentale weerstand ertegen — het gebruik ervan wordt als onnatuurlijk en minder intiem gezien — of uit faalangst. Het vooruitzicht op gefriemel en de angst om het niet goed te doen, verbreekt hun concentratie en maakt hen zelfbewuster. Juist de vrees slap te worden, zorgt er dan voor dat iemand ook inderdaad zijn stijve kwijtraakt. Deze stress is nergens voor nodig en er zijn manieren om het jezelf en de ander makkelijker te maken.
Zorg er in de eerste plaats voor dat je bezig blijft terwijl je het condoom erbij pakt en zorg er ook voor dat het condoom en het glijmiddel al binnen handbereik liggen, evenals een schoon handdoekje om overtollig glijmiddel van je handen af te krijgen. Het is praktisch om standaard al deze hulpmiddelen in een kastje naast je bed hebben liggen. Aan het begin van de vrijpartij kan je de condooms uit hun verpakking halen en alles op het nachtkastje zetten, nog voor jullie ook echt tot neuken overgaan. ‘Tijd voor een condoom?’ is een goede manier om aan te geven dat je wil neuken en ook meteen dat je het safe wil doen. Maar als al duidelijk is wat er gaat gebeuren kan je ook zonder verbale bevestiging een condoom pakken.
Las geen uitgebreide pauze in: de één moet niet met zijn armen over elkaar heen gaan zitten, terwijl de ander de verpakking open scheurt en glijmiddel aanbrengt. Blijf ondertussen gewoon zoenen en elkaar aanraken voor zover je handen niet bezig zijn met voorbereidingen. Degene die het condoom over zijn pik krijgt, kan de ander ondertussen nog pijpen of met diens kont spelen. Iemand nog even flink pijpen net voordat het condoom over zijn pik gaat, maakt hem harder en geiler. Zorg dat de kont goed ontspannen is en voorzien van een ruime hoeveelheid glijmiddel voor je aan de intocht begint.
Het is niet voor iedereen even makkelijk om met een condoom om goed stijf te blijven, door het lichte verlies aan gevoel. Sommige mannen doen daarom een klein beetje glijmiddel op de pik voor het condoom er overheen gaat, maar dat is niet zonder risico: je moet dan tijdens het neuken extra goed opletten dat het condoom niet van de pik af glijdt. Je kan ook een dunner maar toch stevig genoeg condoom proberen te vinden dat minder gevoel wegneemt. Een cockring kan helpen: die houdt het bloed in je pik en maakt het makkelijker om te blijven steigeren. Heb je dat alles zonder succes geprobeerd, dan kan je huisarts in overleg Cialis of Viagra voorschrijven om je makkelijker omhoog te houden.
Smoesjes
Het zal wel eens voorkomen dat je in bed belandt met iemand die het niet zo nauw neemt met safer seks. Daar kan je achter komen omdat ze zonder overleg iets proberen te doen waardoor bij jou de remmen er op schieten, zoals niet alleen spelen met een pik in de buurt van een kont, maar die ook echt naar binnen proberen te krijgen zonder condoom. Juist in dit soort gevallen moet je extra op je hoede zijn: het zal niet de eerste keer zijn dat je partner zoiets proberen met een date, wat de kans vergroot dat hij al eerder risico’s gelopen heeft. Breek de activiteit af, geef mogelijk een expliciete waarschuwing en breek de vrijpartij af als hij nog een keer zonder overleg iets onveiligs probeert.
Mannen gebruiken niet zelden smoesjes om geen condoom over hun pik te hoeven rollen, zeker wanneer ze dronken zijn of onder de invloed van bepaalde drugs. Het is waar dat het gevoel licht beïnvloed wordt — vooral voor de top — maar dat het dan ook intiemer zou zijn zonder condoom, is erg gevoelsmatig: intimiteit heeft veel meer te maken met de emotionele band die je met een partner voelt dan met het wel of niet hebben van een rubbertje om je piemel. Er is nog meer dan genoeg direct lichamelijk contact buiten die centimeters daar beneden. Emotionele manipulatie wordt ook wel gebruikt om iemand over te halen tot seks zonder condoom: ‘Maar ik weet dat ik niets heb! Je vertrouwt me toch wel?’ Veel mannen met een soa weten echter niet dat ze die hebben en je gezondheid is niet iets wat je op het spel moet zetten om je gevoelens voor iemand te ‘bewijzen’.
Dat safer seks zo’n gedoe is en de actie onderbreekt, is vooral waar als je er onbedreven in bent: met enige oefening kan je condooms een soepele schakel in de seks laten zijn.
Zelfs met een vertrouwde partner, is neuken zonder condoom pas verantwoord na een paar onromantische tests. Liefde is op zichzelf ook geen reden om condooms in de ban te doen: die emotie beschermt je niet tegen soa’s.
Laatste edit: 7 juni, 2020. Engelse versie hier.
“Het was een moeilijk gesprek toen er een soa opdook in onze zogenaamd monogame relatie. De schade die de soa veroorzaakte was uiteindelijk emotioneel veel groter dan lichamelijk.”
– Martin